Aflevering 37 – over kunstmatige intelligentie, met Anita Drenthen

SADH-37-over-kunstmatige-intelligentie-Anita-Drenthen

Als we het nieuws moeten geloven dan gaan de robots binnenkort een hoop banen inpikken. In het gunstigste geval, want als we niet oppassen kunnen ze ons ook zomaar van de aardbodem vegen. Prominenten als Elon Musk en Stephen Hawking stellen bijvoorbeeld dat artificial Intelligence (AI) de grootste bedreiging voor de mensheid is. Zal AI er daadwerkelijk voor zorgen dat dit soort dystopische science fiction werkelijkheid wordt, of leven we straks juist in een Luilekkerland waar de robots het zinloze werk opknappen? In deze aflevering spreken we met Anita Drenthen over de stand van zaken rondom kunstmatige intelligentie. “Het is persoonlijk en fijn maar ook een beetje creepy.”

 General en narrow AI

Anita Drenthen studeerde Kunstmatige intelligentie en deed onderzoek naar communicatie tussen mens en machine. Ze probeerde ze antwoord te krijgen op vragen als: Hoe kun je het menselijk geheugen namaken, en hoe moet een interface worden zodat het fijn is om ermee te werken? Momenteel ontwikkelt ze apps bij het Groningse bedrijf Alledaags, waar ze kunstmatige intelligentie inzet om mensen op een gepersonaliseerde manier te laten leren. “De technologie weet precies waar je goed of slecht in bent en hoe we op jou moeten inspelen om je bepaalde dingen te laten doen”, aldus Drenthen. Kunstmatige intelligentie is een breed vakgebied en er bestaat geen eenduidige definitie. Wel staat de wens om machines intelligent te maken centraal, maar deze intelligentie bestaat in gradaties. Zo willen sommigen de menselijke intelligentie benaderen of voorbijstreven via zogenaamde “general AI”.  Hierbij probeert men machines dingen te laten waarnemen, zeggen en leren. Anderen richten zich op “narrow AI”, waarbij de machine getraind wordt voor een specifieke taak, bijvoorbeeld om een computerspel te winnen van de menselijke kampioen.

“Wat vroeger AI was, wordt nu niet meer als zodanig beschouwd. Het blijft altijd iets van de toekomst.”

Veilige hokjes

Inmiddels is artificial intelligence overal om ons heen te vinden volgens Drenthen: “Het zit bijvoorbeeld in je rekenmachine, de spamfilter van je email of de spraakherkenning van je mobiele telefoon. Je kunt het zo gek niet bedenken. Alles is AI en mensen raken er gewend aan dat het er is.” Van deze vormen van smalle kunstmatige intelligentie hoeven we niet te vrezen, maar wanneer machines alles kunnen doen waar de mens ook toe in staat is, kan het in theorie gevaarlijk worden. Recentelijk hebben twee AI’s een eigen taal ontwikkeld die niet door mensen ontcijferd kon worden. Een onschuldig voorbeeld misschien, maar de grenzen van de menselijke controle worden hierdoor wel zichtbaar. Google heeft een ‘red button’ ontwikkeld waarmee in één druk op de knop hun artificiële intelligentie wordt uitgeschakeld, mocht het echt gevaarlijk worden. “Het is gedeeltelijk ook terecht”, stelt Drenthen, “want je hoeft maar één foutje te maken of de computer kan zelf iets anders bedenken dan jij wilt. Je kunt hem per ongeluk de opdracht geven om jou te vermoorden.”

Drie manieren van leren

Hoe kunstmatige intelligentie werkt? Eén manier is om te kijken naar hoe het menselijk brein leert. De neurale netwerken in onze hersenen kunnen met behulp van een computer worden nagebootst. Daarbij wordt de AI gevoerd met input – bijvoorbeeld talloze plaatjes van een hond – om deze steeds beter als zodanig te herkennen. Een andere manier is om  te kijken naar hoe de mens over een lange periode leert via genetische algoritmen. Zo beschouwd wordt het natuurlijke selectieproces via mutaties in de software binnen concurrerende AI’s nagebootst. De kunstmatige intelligentie die het meest succesvol is in de uitvoering van een bepaalde opdracht ‘overleeft’ waarbij de minst succesvolle ‘overlijdt’.  Een derde manier is om aan de hand van een aantal basisregels de computer zichzelf te laten programmeren door zelf op onderzoek uit te gaan naar kunstmatige intelligentie.  Waar het heen leidt? “De mens zal eerst op zijn luiheid worden bediend. Met narrow AI krijg je een persoonlijke assistent. Dit is ook waar momenteel geld mee wordt verdiend”, aldus Drenthen. “Daarnaast zal AI ook serieuzere dingen overnemen en zullen er waarschijnlijk meer banen verdwijnen.”Een grote uitdaging binnen AI is het waarom van bepaalde beslissingen te achterhalen  Een probleem is namelijk dat in een neuraal netwerk je dit niet precies kunt vaststellen. Drenthen: “Momenteel is kunstmatige intelligentie meer een adviestool voor specialisten zodat ze minder fouten maken. Het duurt nog wel even voordat we helemaal worden overgenomen.”

Luister hier de podcast terug: (met een link naar de mp3)

 

Credits:

  • Gastheer: Maarten Bronts
  • Interviewer: Lykle de Vries
  • Techniek: Ruurd-Jan de Meulder

Links:

About the Author

Youri Sepp
Youri Sepp (1983) is content marketeer. Hij studeerde kunsten, cultuur en media, waarover hij graag theoretiseert en blogt. Zo recenseert hij documentaires en meer experimentele films.

Be the first to comment on "Aflevering 37 – over kunstmatige intelligentie, met Anita Drenthen"

Wat vind jij ervan? Laat het ons weten!