Aflevering 39 – Studium Generale – Werk in de toekomst

Schepen-aan-de-horizon-studium-generale-groningen-werk-in-de-toekomst

Studium Generale Groningen organiseerde eind dit jaar een vierdelige lezingenserie over werk in de toekomst. Vooraf aan de lezingen interviewden wij de vier experts. In deze laatste uitzending van het jaar passeren de vier interviews de revue en blikken wij kort terug op de gesprekken. 

Paul Schnabel: Blijft er betaald werk voor iedereen?

Socioloog en voormalig directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau Paul Schnabel mocht in november het spits af  bijten. In zijn lezing gaf hij een breed overzicht van ontwikkelingen omtrent arbeid en de uitdagingen waar wij voor staan. Wij vroegen hem onder andere naar onze obsessie met werk, het verdwijnen van banen in het midden, de onzekerheid van flexibele arbeid en het idee van een basisinkomen.

“Het idee is misschien dat er in de toekomst minder werk zal zijn en er minder gewerkt zal moeten worden. Dit wordt ook verwacht vanwege de digitalisering, informaticarevolutie en robotisering van de samenleving, maar eigenlijk weten we niet zeker of er dan ander werk zal ontstaan. Wat we wel zien is dat het witteboordenwerk aan het verdwijnen is. (…) Laaggeschoold werk wordt steeds meer door hoger opgeleiden gedaan en hoger opgeleid werk zal toenemen.”

René ten Bos: Over de waarde van werk

René ten Bos is hoogleraar filosofie aan de Faculteit der Managementwetenschappen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In zijn lezing beschreef hij onze verschillende attitudes ten aanzien arbeid vanuit historisch en moraalfilosofisch perspectief. Wij vroegen hem onder meer naar hedendaagse veranderingen hieromtrent, het fenomeen van bullshit jobs, ambachtelijkheid en bureaucratisering.

“Ik ben nog opgevoed met de gedachte dat als je later een baan vindt, dat je dan ook brood op de plank hebt. Dat is niet meer helemaal vanzelfsprekend. (…) Die veiligheid die arbeid geeft, of lijkt te garanderen, is niet honderd procent zeker. (…) Er zal een beperkte groep zijn die ervan profiteert en een grote groep niet. Dat heeft ook morele implicaties. We zullen anders over werk en de noodzaak van werk moeten gaan nadenken.”

Niels Taatgen: Over een leven vol multitasking

Niels Taatgen is hoogleraar kunstmatige intelligentie aan de Rijksuniversiteit Groningen Hij heeft een achtergrond in informatica en cognitieve psychologie en houdt zich bezig met cognitive modelling, waarbij programma’s gebouwd worden om de menselijke intelligentie beter te begrijpen. In zijn lezing ging hij in op multitasking en de cognitieve processen die hieraan ten grondslag liggen. Hoe kunnen wij beter multitasken en wat hebben wij te vrezen van de komst van robots?

“Het gaat niet zozeer over robots maar meer over automatisering in het algemeen. (…) In de maatschappij zie je een continue dynamiek waarbij banen verdwijnen en er hopelijk nieuwe voor in de plaats komen. (…) Het is toch wel heel moeilijk om een robot te bouwen die net zo flexibel is als een mens: die kunnen inspelen op omstandigheden die moeilijk voorspelbaar zijn. (…) De uitdaging in de robotica is dan ook om robots te bouwen die zelfstandig iets kunnen doen, bijvoorbeeld het huishouden, maar dat is nog echte science fiction.”

Rutger Bregman: Je moet werken voor je geld

Bregman is historicus, schrijver en journalist voor De Correspondent. In zijn lezing sprak hij met name over het basisinkomen, een idee dat de laatste tijd steeds populairder wordt. Wij vroegen hem onder andere naar het veranderende beeld van de mens als homo economicus, intrinsieke en extrinsieke motivatie, en hoe echte verandering tot stand komt.

“Pak hem beet negentig procent van onze wetten wordt nog geschreven vanuit de overtuiging dat de mens ten diepste een wezen is dat geprikkeld of gedwongen moet worden om ergens te komen. (…) Wat we iedere keer veronachtzamen is dat mensen ook intrinsieke drijfveren hebben. (…) Soms concurreren deze met elkaar, dan drukt de extrinsieke motivatie de intrinsieke motivatie weg en vice versa. (…) We hebben een sterke bias dat vooral anderen extrinsiek gemotiveerd zijn, terwijl wij het intrinsieke stiekem wel in ons zelf herkennen.”

Beluister hier de podcast (of als download):

Credits:

  • Gastheer: Maarten Bronts
  • Stuurmannen-aan-wal: Youri Sepp, Lykle de Vries en Ronald Mulder
  • Techniek: Ruurd-Jan de Meulder

Links

De website van Studium Generale
Antropoloog David Greaber over Bullshit Jobs

About the Author

admin
Maarten Bronts (1980) is copywriter en journalist. Hij studeerde Nederlands, houdt van een gedegen aanpak en mag graag mensen en dingen met elkaar verbinden.

Be the first to comment on "Aflevering 39 – Studium Generale – Werk in de toekomst"

Wat vind jij ervan? Laat het ons weten!